De introductie van de eerste set European Sustainability Reporting Standards (ESRS) onder de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) markeerde een grote stap vooruit in het bevorderen van meer verantwoorde bedrijfspraktijken in heel Europa. Echter, op dit moment zijn de ESRS nog niet definitief.

Hoewel een tweede reeks standaarden, inclusief sectorspecifieke richtlijnen en openbaarmakingen voor niet-EU-bedrijven, gepland stond voor midden 2024, is de tijdlijn nu met twee jaar uitgesteld.

Met de onvolledige status van de ESRS, die al verwarring veroorzaakt, zorgt deze verdere vertraging ervoor dat bedrijven en experts niet weten hoe ze hun rapportagestrategieën volledig kunnen voorbereiden.

Wat is er precies uitgesteld? Wat zijn de gevolgen van deze veranderingen? En hoe kunnen bedrijven ondertussen voldoen aan de CSRD? Hier is alles wat je moet weten.

Achtergrond: De eerste set ESRS

Op 31 juli 2023 nam de Europese Commissie de eerste set ESRS aan. Dit zijn de verplichte standaarden die bedrijven moeten volgen als ze onder de reikwijdte van de CSRD vallen. Ze geven bedrijven precies aan wat ze moeten rapporteren op het gebied van milieu-, sociale en bestuursimpact (ESG) en initiatieven.

Deze eerste reeks ESRS omvat 10 ESG-gerichte standaarden, naast twee overkoepelende standaarden die van toepassing zijn op alle rapporterende organisaties, ongeacht hun sector.

Vertraging van sectorspecifieke duurzaamheidsrapportages

In het verschiet lagen sectorspecifieke standaarden, die oorspronkelijk uiterlijk op 30 juni 2024 zouden worden uitgebracht. Deze standaarden zouden meer specifieke rapportagevereisten bieden, aangepast aan de unieke milieu- en sociale omstandigheden van verschillende sectoren.

Eerder deze maand besloot de EU de deadline voor deze sectorspecifieke standaarden uit te stellen naar 30 juni 2026. In hun eigen woorden beoogt deze beslissing bedrijven "meer tijd te geven om de eerste set standaarden toe te passen en zich voor te bereiden op de volgende."

De vertraging zal invloed hebben op een breed scala van industrieën — olie en gas, mijnbouw, voedsel, auto-industrie, wegtransport, energie, landbouw en textiel, om er maar een paar te noemen.

Vertraging van rapportagestandaarden voor niet-EU-bedrijven

De EU besloot ook de adoptie van rapportagestandaarden voor niet-EU-bedrijven met een omzet van €150 miljoen in de EU en ten minste één Europese dochteronderneming uit te stellen tot dezelfde datum.

Ondanks de vertraging moeten deze bedrijven uit derde landen nog steeds beginnen met rapporteren in 2029 voor het boekjaar 2028, zoals aangegeven in de CSRD-rapportagetijdlijn.

Aangepaste tijdlijn voor de adoptie van de ESRS in één oogopslag

De tijdlijn voor de implementatie van sectorspecifieke ESRS en algemene standaarden voor niet-EU-bedrijven is verlengd.

• Originele planning: Adoptie uiterlijk op 30 juni 2024
• Aangepaste datum: Uitgesteld naar 30 juni 2026
• Startdatum rapportage: Niet-EU-bedrijven met aanzienlijke activiteiten in de EU moeten beginnen met rapporteren in 2029 voor het boekjaar 2028, volgens de CSRD-tijdlijn.

Gevolgen van de vertraging van de ESRS

Hoewel de verlengde tijdlijn bedrijven meer tijd geeft om zich te concentreren op de bredere ESG-rapportages, brengt dit ook verschillende potentiële uitdagingen met zich mee:

Verhoogde onzekerheid en voorbereidingstekorten

Zonder definitieve standaarden voor bepaalde sectoren en landen, moeten bedrijven gokken over hoe ze hun duurzaamheidsrapporten kunnen afstemmen om aan toekomstige vereisten te voldoen. Dit gebrek aan duidelijkheid kan de algehele gereedheid beïnvloeden en leiden tot een last-minute haasten zodra de standaarden uiteindelijk worden vrijgegeven.

Inconsistente rapportagepraktijken

Het ernstige gebrek aan gedetailleerde sector- en land-specifieke richtlijnen kan leiden tot inconsistente rapportagepraktijken. Dit kan het voor stakeholders moeilijk maken om duurzaamheidsresultaten accuraat te vergelijken tussen verschillende industrieën en regio’s.

Zwaardere rapportagebelasting

Met meer dan 1100 openbaarmakingen verspreid over 12 categorieën, kost het voorbereiden van een ESRS-rapport al enorm veel tijd. Een duurzaamheidsexpert schatte dat het ongeveer 375 uur duurt om de noodzakelijke gegevens samen te stellen op basis van de eerste set ESRS.

De introductie van nieuwe standaarden betekent extra werk en herzieningen om aan de vereisten te voldoen. Dit zou de duurzaamheidsteams verder kunnen belasten, vooral daar waar de rapportageverantwoordelijkheden op één persoon rusten.

{{custom-cta}}

Gemiste kans voor vertrouwen en duidelijkheid in duurzaamheidsrapportage

Kort gezegd is de vertraging van de tweede set ESRS teleurstellend. Het helpt niet om vertrouwen te creëren in de duurzaamheidsp inspanningen van bedrijven en kan een gebrek aan urgentie signaleren in het aanpakken van kritieke milieu- en sociale verantwoordelijkheden.

Rapporteren over entiteit-specifieke onderwerpen – verplicht onder de CSRD – zal waarschijnlijk vaag blijven totdat de eerste groep bedrijven begint te rapporteren of auditors enkele best practices vaststellen.

Het is zorgwekkend om te zien hoe de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) en de Europese Commissie traag zijn met het uitrollen van een van de meest baanbrekende duurzaamheidsrapportagekaders tot nu toe. De vertraging zou de vooruitgang naar betere transparantie en verantwoordelijkheid in de duurzaamheidspraktijken van bedrijven kunnen vertragen.

Hoe om te gaan met CSRD-compliance op dit moment

Ondanks de onvolledige status van de ESRS, zijn er verschillende stappen die je nu kunt nemen om je zo goed mogelijk voor te bereiden:

1. Maak gebruik van bestaande richtlijnen en best practices

Overweeg benchmarks of richtlijnen die al bestaan voor jouw sector of land. Dit zorgt ervoor dat je beter voorbereid bent wanneer de specifieke standaarden worden vrijgegeven.

2. Zet nu proactieve stappen

Wacht niet op de definitieve standaarden om te beginnen met je nalevingsproces. Maak jezelf vertrouwd met de huidige rapportagevereisten, verzamel duurzaamheidsdata en bereid je eerste rapport voor op basis van de eerste set ESRS.

3. Blijf flexibel en wendbaar

Wees bereid om je rapportagepraktijken en -processen aan te passen wanneer de definitieve standaarden worden vrijgegeven. Blijf op de hoogte van beleidsontwikkelingen zodat je niet voor verrassingen komt te staan.

4. Gebruik de juiste duurzaamheidssoftware

Het behalen van CSRD-naleving is uitdagend, maar je hoeft het niet alleen aan te pakken. Het gebruik van een duurzaamheidsplatform zoals Coolset kan je nalevingsinspanningen versnellen, zelfs voordat de ESRS volledig zijn afgerond.

Heb je meer hulp nodig bij het worden van CSRD-compliant? Neem contact op met een van onze experts voor advies over hoe je kunt beginnen.